Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση όπου Ο Σύλλογος Ποντίων Σάμου "Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ" τίμησε τα θύματα της γενοκτονίας των ποντίων.

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση όπου Ο Σύλλογος Ποντίων Σάμου "Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ" τίμησε τα θύματα της γενοκτονίας των ποντίων.

Στην αίθουσα διαλέξεως του δήμου Σάμου έλαβε χώρα την Παρασκευή 25 Μάϊου 2018, η κεντρική εκδήλωση Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου του Συλλόγου Ποντίων Σάμου ''ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ'' σε συνεργασία με τον Δήμο Σάμου και κεντρικό ομιλητή τον Διδάκτωρ Κοινωνικών Επιστημών κ. Θεοφάνη Μαλκίδη με θέμα, Γενοκτονία: Από τη Σιωπή, τη Λήθη και την Άρνηση, στη Διεκδίκηση, τη Διεθνοποίηση και την Αναγνώριση.

Μέρος της ομιλίας στη Σάμο του Διδάκτωρ Κοινωνικών Επιστημών κ. Θεοφάνη Μαλκίδη είχε  ως εξής:

1. Από την αναγέννηση του Ελληνισμού στη Γενοκτονία

Στα μέσα του 19ου αιώνα ο Ελληνισμός ζούσε την περίοδο αναγέννησής του. Οικονομική, πολιτιστική, κοινωνική αναγέννηση, η οποία συνδυάστηκε με το γενικότερο περιβάλλον στο οθωμανικό κράτος ελευθερίας και απόδοσης δικαιωμάτων, μετά από τις πιέσεις των δυτικοευρωπαϊκών δυνάμεων και τις μεταρρυθμίσεις (Τανζιμάτ). Η οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη του Ελληνισμού τον 19ο αιώνα συνδυάστηκε επίσης με τη σημαντική δημογραφική άνοδο, η οποία στις αρχές του 20^ου αιώνα ξεπέρασε τα 2.500.000, χωρίς να υπολογίζεται στον αριθμό αυτό ο αριθμός των εξισλαμισμένων και των προσφύγων /μεταναστών στη Ρωσία.

2. Η Γενοκτονία

Η εμφάνιση του κινήματος των Νεότουρκων το 1908 αποτέλεσε μία (ψευδεπίγραφη όπως αποδείχτηκε) κίνηση απόδοσης δικαιωμάτων στις μη μουσουλμανικών εθνών, που σύντομα μετατράπηκε σε οργανωμένη ομάδα δίωξης, των Αρμενίων και των Ελλήνων.

Η πρώτη φάση της Γενοκτονίας εναντίων των Ελλήνων ξεκινά  το 1908 και κρατά μέχρι την έναρξη του πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, με την  άνοδοτων Νεότουρκων στην εξουσία.

Η δεύτερη περίοδος ξεκίνησε το 1915, όταν οι συγκρούσεις του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Γενοκτονίας, είχε το προπέτασμα της μετακίνησης των Ελλήνων, λόγω των πολεμικών συγκρούσεων.

Η περίοδος 1919-1924 αποτελεί την τρίτη, τελευταία και πιο έντονη φάση γενοκτονίας, όταν η εδραίωση του Μουσταφά Κεμάλ συμπίπτει με την Επανάσταση στη Ρωσία και την ανέλιξη της Σοβιετικής Ένωσης, την παρουσία του ελληνικού στρατού στην Ιωνία και την ανατολική Θράκη.

Οι διωγμοί εκδηλώθηκαν  με τη μορφή κρουσμάτων βίας, καταστροφών, απελάσεων και εκτοπισμών· πολύ γρήγορα όμως έγιναν πιο οργανωμένοι και εκτεταμένοι και στρέφονταν μαζικά πλέον κατά των Ελλήνων.Η τρομοκρατία, τα εργατικά τάγματα, οι εξορίες, οιαπαγχονισμοί, οι βιασμοί, οι δολοφονίες ανάγκασαν τους Έλληνες ειδικά στον  Πόντο ως μέσο αυτοάμυνας να αναλάβουν αντιστασιακή δράση εναντίον του οργανωμένου σχεδίου εξόντωσης. Έχει γίνει πλέον σήμερα αντιληπτό ότι τα θύματα της γενοκτονίας θα ήταν πολύ περισσότερα, αν δεν υπήρχε η αντίσταση.

3. Εκδίωξη και προσφυγιά

Τον επίλογο της Γενοκτονίας αποτελεί ο ξεριζωμός των επιζώντων και έτσι έρχονται στην Ελλάδα και τα τελευταία υπολείμματα της «εν ροή γενοκτονίας» όπως ονομάστηκε από τον Πολυχρόνη Ενεπεκίδη. Πολλοί επιζώντες θα ζήσουν δύσκολες στιγμές στο ελλαδικό κράτος. Σύντομα πολλοί θα αναζητήσουν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στο εξωτερικό, ενώ σε λιγότερο από τη χρονική περίοδο μίας γενιάς αρκετοί θα ξαναγίνουν πρόσφυγες με τη λήξη του εμφυλίου πολέμου. Εκεί στις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ θα ξαναβρούν τους συγγενείς τους και συμπολίτες τους και θα μάθουν για την τύχη των αγνοούμενων μετά τη Γενοκτονία.

4. Η Γενοκτονία ως έγκλημα στη διεθνή πολιτική.

Η έννοια «γενοκτονία εκφράζεται για πρώτη φορά το 1944 από τον ΡαφήλΛέμκιν -πριν από τον όρο «Γενοκτονία» υπήρχε ο όρος «Εγκλήματα κατά της Ανθρωπότητας»- και αναδείχθηκε λίγο πριν από τη Δίκη της Νυρεμβέργης, κατά των πρωταιτίων της εξολόθρευσης των Εβραίων από τους Γερμανούς Ναζί. Η πρακτική και το όλο πνεύμα της Γενοκτονίας στηρίχθηκε επάνω στα εξής αυθαίρετα «αξιώματα»: Ιεράρχηση των πολιτισμών, υπάρχουν κάποιοι που είναι «ανώτεροι» και κάποιοι που είναι «κατώτεροι» και μόνο ένας πολιτισμός δικαιούται να στέκεται στην κορυφή.

Η γενοκτονία σημαίνει τη μεθοδική εξολόθρευση, ολική ή μερική, μιας εθνικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας, αφορά ένα έγκλημα που αποβλέπει στη συστηματική, με βίαια ως επί το πλείστον μέσα, επιδιωκόμενη εξόντωση ολόκληρης φυλής ή τμήματος αυτής σε ορισμένο τόπο και πρόκειται για ένα πρωτογενές έγκλημα, το οποίο δεν έχει συνάρτηση με πολεμικές συγκρούσεις. Η Γενοκτονία, η οποία αποτελεί το βαρύτερο έγκλημα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, για το οποίο μάλιστα δεν υπάρχει παραγραφή, μπορεί να επιδιωχθεί είτε με σειρά ομαδικών φόνων, όλων ή σχεδόν όλων των μελών μιας φυλής, είτε με συστηματική εξασθένιση αυτής (με διάφορα μέσα) μέχρι τη βαθμιαία εξάλειψή της φυλής. Στα βίαια δε μέσα αυτά περιλαμβάνονται και σειρά απαγορευτικών μέτρων επί εθνικών, θρησκευτικών, γλωσσικών, ηθικών, ιστορικών ή άλλων παραδόσεων προκειμένου να επέλθει διαφοροποίηση ή αλλοίωση της ομάδας με βέβαιη με την πάροδο του χρόνου απώλεια του εθνικού και φυλετικού γνωρίσματός της.

 5. Η Τουρκία και η Ελλάδα

Σ΄ όλο το διάστημα μετά το μαζικό έγκλημα, το ζήτημα της Γενοκτονίας  ενταφιάσθηκε, με την υπογραφή του ελληνοτουρκικού συμφώνου του 1930. Ωστόσο, η πιο σημαντική επίπτωση της συμφωνίας Βενιζέλου- Κεμάλ- Ινονού, ήταν η εκδίωξη της μνήμης από το προσκήνιο. Οι πρόσφυγες αποτελούσαν πλέον μία φολκλορική επίδειξη όπου κυριαρχούσαν ο χορός και το τραγούδι. Έτσι, μέχρι τα μέσα τις δεκαετίας του 1980 όταν μεμονωμένοι ποντιακοί σύλλογοι και Πόντιοι της δεύτερης προσφυγικής γενιάς, ανέδειξαν το ζήτημα της Γενοκτονίας,  αυτό παρέμεινε ως ένα άγνωστο πολιτικό θέμα με σαφείς προεκτάσεις στις διμερείς σχέσεις τόσο με την Τουρκία, όσο και με άλλα κράτη και υπερεθνικούς οργανισμούς.

Η ενασχόληση με το Ποντιακό εντείνεται στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν η έλευση των Ελλήνων από την πρώην  ΕΣΣΔ, δημιούργησε μία πίεση στον ελλαδικό χώρο και στο οργανωμένο Ποντιακό κίνημα, με αποτέλεσμα να τεθεί το αίτημα της αναγνώρισης της Γενοκτονίας.Τελικώς, μετά από μία προσπάθεια που κράτησε σχεδόν 10 χρόνια και μετά από πρόταση του Μιχάλη Χαραλαμπίδη, στις 24 Φεβρουαρίου 1994 η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως «Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο» , ημέρα που ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα η ελληνική πολιτεία τη δέσμευση για ζητήματα μεταξύ των άλλων, όπως η προστασία των ελληνόφωνων στον Πόντο, η εισαγωγή της ιστορίας των Ελλήνων του Πόντου σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσηςκαι η διεθνοποίηση της γενοκτονίας.Από την πλευρά της η Ελλάδα από το 1994 δεν προώθησε το ζήτημα (αυτό έχει γίνει μόνο, αντιθέτως με μία σειρά ενεργειών δυστυχώς υπονόμευσε το θέμα της Γενοκτονίας, φτάνοντας στα όρια της Ύβρεως (καταθέσεις στεφάνων στο Μαυσωλείο του Κεμάλκλπ) ενώ παράλληλα η Τουρκία συνεχίζει να αρνείται τις ευθύνες της και να προκαλεί φτάνοντας στο σημείο να προπαγανδίζει ότι τη φωτιά στη Σμύρνη την έβαλαν οι Έλληνες! Η δήλωση αυτή συμβαδίζει με τη διαπίστωσή μας ότι η Γενοκτονία δε σταμάτησε αλλά συνεχίζεται με τη φυλάκιση του Έλληνα του Πόντου Γιάννη Βασίλη Γιαϊλαλί και των δύο στρατιωτικών Άγγελου Μητρετώδη και Δημήτριου Κούκλατζη.

6. Το χρέος και το καθήκον μας

Η γενοκτονία των Ελλήνων και ιδιαίτερα η διεθνοποίησή της αποτελεί ένα σημαντικό ζήτημα το οποίο, παρά τα χαμένα χρόνια και την πολιτική και κρατική ολιγωρία αδιαφορία και απροθυμία κυριαρχεί ως αίτημα παγκοσμίως.

Τα χαμένα χρόνια- στην πολιτική ο χρόνος δεν είναι ουδέτερος- και την ολιγωρία κυβερνώντων, κομμάτων και πολιτείας που δεν επέτρεψαν να τεθεί το ζήτημα διεθνώς είναι μία σκληρή πραγματικότητα. Μπροστά στην εχθρική κατάσταση, γιατί η σημερινή κατάσταση της μίας κρατικής αναγνώρισης αυτό αποδεικνύει και ενώ εάν ήταν φυσιολογικά τα πράγματα θα έπρεπε σήμερα να έχουμε πολλές αναγνωρίσεις.Η ανάδειξη και διεθνοποίηση της Γενοκτονίαςαφορά όλους τους Έλληνες και θα πρέπει αποτελεί κυρίαρχο συστατικό στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής που σέβεται την ιστορία και την αλήθεια, δηλαδή τη μνήμη της. Ταυτόχρονα, η αναγνώριση της Γενοκτονίας αποτελεί και ένα σπουδαίο βήμα του τουρκικού λαού προς την απελευθέρωση, βήμα που δείχνει και τις βάσεις μίας πραγματικής φιλίας και σχέσης βασισμένης στην ειλικρίνεια και στο σεβασμό. Το ζήτημα της Γενοκτονίας δεν είναι ένα θέμα της ιστορίας ή των μουσείων. Είναι ένα ζωντανό ζήτημα με εθνικές και διεθνείς διαστάσεις, το οποίο οι εξελίξεις στην Ευρώπη και διεθνώς το καθιστούν επίκαιρο ως θέμα δημοκρατίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ελευθερίας, αξιοπρέπειας, φιλίας και συνεργασίας.

----------------------

Την εκδήλωση άνοιξε με σύντομο χαιρετισμό και ευχαριστίες ο πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Σάμου Γιώργος Αβραμίδης, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε ο Δήμαρχος Σάμου Μιχάλης Αγγελόπουλος, ο οποίος εξήγγειλε την προκήρυξη αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την δημιουργία μνημείου της Γενοκτονίας στη Σάμο, καταχειροκροτούμενος. Στο τέλος επιδόθηκαν αναμνηστικές πλακέτες στον Θεοφάνη Μαλκίδη για τον αγώνα του στην αναγνώριση της γενοκτονίας και στον Βασίλη Παυλίδη, που υπήρξε ο πρώτος ομιλητής στην πρώτη εκδήλωση μνήμης το 1997 για την Γενοκτονία. 

Ο Σύλλογος Ποντίων νομού Σάμου "ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ" ευχαρίστησε τον Δήμαρχο Σάμου κ. Αγγελόπουλο Μιχάλη καθως και την πρόεδρο ΔΟΠΟΝΑΣ κα. Ανδρεάδη Αννη για την άμεση στήριξη και παρουσία τους στην ΔΙΑΛΕΞΗ για την γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου με κεντρικό ομιλητή τον Διδάκτωρ Κοινωνικών Επιστημών κ. Θεοφάνη Μαλκίδη.

----------------------------------------------------

Από τον πόντιο καθηγητή του πανεπιστημίου Β.Α Αιγαίου στο Καρλόβασι κ. Κωνσταντίνο Κερεμίδη και τον πρόεδρο του Συλλόγου Ποντίων Σάμου "Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ" κ. Γεώργιο Αβραμίδη Απονέμεται ειδική τιμητική πλακέτα του Συλλόγου Ποντίων Σάμου "ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ" στο μέλος του Συλλόγου Ποντίων Σάμου κ. Βασίλειο Παυλίδη που είκοσι χρόνια πριν, ήταν ο πρώτος στο νησί της Σάμου!, κεντρικός ομιλητής που έκανε Διάλεξη για την γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου .

--------------------------------------------------------

Από τον Δήμαρχος Σάμου κ. Μιχάλη Αγγελόπουλο και τον πρόεδρο του Συλλόγου Ποντίων Σάμου "Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ" κ. Γεώργιο Αβραμίδη Απονέμεται ειδική τιμητική πλακέτα του Συλλόγου Ποντίων Σάμου "ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ" στον Διδάκτωρ Κοινωνικών Επιστημών κ. Θεοφάνη Μαλκίδη.

---------------------------------------

Η Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Σάμου "Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΟΥΜΕΛΑ" κα. Γεροντίδου Θεοφιλή διάβασε μήνυμα του βουλευτή Σάμου κ. Σεβαστάκη Δημήτρη.

------------------------------

Στιγμές συγκινητικές την Δεύτερη ημέρα του 2ημέρου αφιερώματος στο Πόντο όπου τα χορευτικά τμήματα του Πολιτιστικού Συλλόγου Βαθέος Σάμου "Ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΛΑΧΑΝΑΣ" παρουσίασαν χορούς από την περιοχή του Πόντου με αφήγηση από τα μέλη του Συλλόγου.

--------------